Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) δημοσίευσε το πρώτο πακέτο δεδομένων από το πρωτοποριακό διαστημικό τηλεσκόπιο Euclid, το οποίο κατασκευάστηκε για να μελετήσει τα μυστήρια της Σκοτεινής Ύλης και της Σκοτεινής Ενέργειας σε όλο το Σύμπαν.
Τα δεδομένα της έρευνας, που δημοσιεύθηκαν στις 19 Μαρτίου, περιλαμβάνουν αρχικές σαρώσεις τριών περιοχών που το Euclid θα παρατηρεί τακτικά, καθώς και λεπτομερείς ταξινομήσεις περισσότερων από 380.000 γαλαξιών – μόλις το 0,4% των γαλαξιών που οι επιστήμονες αναμένουν να καταγράψουν κατά τη διάρκεια της προβλεπόμενης εξαετούς διάρκειας ζωής της αποστολής.
Διαβάστε επίσης
«Με τη δημοσίευση των πρώτων δεδομένων από την έρευνα του Euclid, ξεκλειδώνουμε έναν θησαυρό πληροφοριών για να βουτήξουν οι επιστήμονες και να ασχοληθούν με μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα ερωτήματα της σύγχρονης επιστήμης», δήλωσε η Carole Mundell, επιστημονική διευθύντρια του ESA.
Το Euclid, το οποίο εκτοξεύτηκε τον Ιούλιο του 2023 και άρχισε να συλλέγει δεδομένα τον Φεβρουάριο του 2024, έχει ως στόχο να χαρτογραφήσει τη μεγάλης κλίμακας δομή του Σύμπαντος. Η κατανόηση αυτής της δομής μέσα από τα σχήματα, τα μεγέθη και την κατανομή των γαλαξιών θα μπορούσε να βοηθήσει τους επιστήμονες να προσδιορίσουν τη φύση της Σκοτεινής Ύλης και της Σκοτεινής Ενέργειας, δύο μυστηριώδη φαινόμενα που μαζί αποτελούν περίπου το 95% του σύμπαντος, αλλά δεν αλληλεπιδρούν με το φως και έτσι δεν μπορούν να μελετηθούν άμεσα.
Διαβάστε επίσης
«Η πλήρης δυνατότητα του Euclid να μάθει περισσότερα για τη Σκοτεινή Ύλη και τη Σκοτεινή Ενέργεια από τη μεγάλης κλίμακας δομή του κοσμικού ιστού θα επιτευχθεί μόνο όταν ολοκληρώσει ολόκληρη την έρευνά του», δήλωσε η Clotilde Laigle, επιστήμονας της κοινοπραξίας Euclid στο Institut d’Astrophysique de Paris. «Ωστόσο, ο όγκος αυτής της πρώτης έκδοσης δεδομένων μας προσφέρει ήδη μια μοναδική πρώτη ματιά στην οργάνωση των γαλαξιών σε μεγάλη κλίμακα, την οποία μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να μάθουμε περισσότερα για τον σχηματισμό των γαλαξιών με την πάροδο του χρόνου».
Η δημοσίευση της 19ης Μαρτίου περιλαμβάνει μία μόνο σάρωση για κάθε μία από τις περιοχές βαθέως πεδίου, τρεις περιοχές του ουρανού που ο Euclid θα επισκεφθεί πολλές φορές για να παρατηρήσει μακριά στο Σύμπαν. Σε αυτές τις αρχικές εικόνες, το τηλεσκόπιο κατέγραψε 26 εκατομμύρια γαλαξίες, οι πιο μακρινοί από τους οποίους βρίσκονται σε απόσταση 10,5 δισεκατομμυρίων ετών φωτός.
«Θα παρατηρήσουμε κάθε βαθύ πεδίο μεταξύ 30 και 52 φορές κατά τη διάρκεια της εξαετούς αποστολής του Euclid, βελτιώνοντας κάθε φορά την ανάλυση του τρόπου με τον οποίο βλέπουμε αυτές τις περιοχές και τον αριθμό των αντικειμένων που καταφέρνουμε να παρατηρήσουμε», δήλωσε η Valeria Pettorino, επιστήμονας του προγράμματος Euclid στον ESA. «Σκεφτείτε μόνο τις ανακαλύψεις που μας περιμένουν».
Διαβάστε επίσης
Κατά τη διάρκεια της προγραμματισμένης αποστολής του, το Euclid πιθανότατα θα καταγράψει εικόνες από 1,5 δισεκατομμύριο γαλαξίες, στέλνοντας περίπου 100 gigabytes δεδομένων πίσω στη Γη κάθε μέρα. Για να επεξεργαστούν αυτό το τσουνάμι πληροφοριών, οι επιστήμονες του Euclid στρέφονται στην τεχνητή νοημοσύνη (AI). Πέρυσι, σχεδόν 10.000 εθελοντές του επιστημονικού προγράμματος Galaxy Zoo βοήθησαν στην εκπαίδευση του αλγορίθμου Τεχνητής Νοημοσύνης «ZooBot» για την αναγνώριση διαφόρων χαρακτηριστικών των γαλαξιών, όπως οι σπειροειδείς βραχίονες, στις πρώτες εικόνες του Euclid.
«Εξετάζουμε τους γαλαξίες από μέσα προς τα έξω, από το πώς οι εσωτερικές τους δομές διέπουν την εξέλιξή τους μέχρι το πώς το εξωτερικό περιβάλλον διαμορφώνει τη μεταμόρφωσή τους με την πάροδο του χρόνου», ανέφερε η Laigle στην ανακοίνωση. «Το Euclid είναι ένα χρυσωρυχείο δεδομένων και ο αντίκτυπός του θα είναι εκτεταμένος, από την εξέλιξη των γαλαξιών μέχρι τους ευρύτερους κοσμολογικούς στόχους της αποστολής».
[via]