Μικρές σεισμικές δονήσεις στη Σαντορίνη έχουν προκαλέσει ανησυχίες για ενδεχόμενη ηφαιστειακή έκρηξη στο νησί μας. Εμπειρογνώμονες και πολιτικοί ηγέτες συναντήθηκαν στο ελληνικό Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας την Τετάρτη 29 Ιανουαρίου για να συζητήσουν την αύξηση της σεισμικής δραστηριότητας στη Σαντορίνη. Η αύξηση της σεισμικής δραστηριότητας επικεντρώνεται στο βόρειο άκρο της καλδέρας.
Η σεισμική δραστηριότητα έχει αναστατώσει το νησί τις τελευταίες εβδομάδες. Ένας σεισμικός σταθμός στη Σαντορίνη που λειτουργεί από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης εντόπισε τουλάχιστον 39 μικροσεισμούς, κυρίως μεγέθους 3,5 Ρίχτερ ή λιγότερο, την Παρασκευή 31 Ιανουαρίου.
Το νησί πήρε τη σημερινή του μορφή λόγω της έκρηξης που σημειώθηκε κατά τη Μινωική εποχή το 1600 π.Χ. και είναι μία από τις μεγαλύτερες ηφαιστειακές εκρήξεις στην ιστορία της ανθρωπότητας, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο της Γης Lamont-Doherty στη Νέα Υόρκη. Το γεγονός αυτό ενδεχομένως να ενέπνευσε τις ιστορίες για τη χαμένη πόλη της Ατλαντίδας, η οποία λέγεται ότι βυθίστηκε κάτω από τη θάλασσα.
Το ηφαίστειο έχει ξαναζήσει παρόμοιες περιόδους αναταραχής χωρίς να εκραγεί. Μεταξύ του 2011 και του 2012, υπήρξε μια περίοδος σεισμικής δραστηριότητας που σχετίζεται με την κίνηση του μάγματος κάτω από την επιφάνεια, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Ηφαιστειότητας του Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Smithsonian. Είχε προηγηθεί μια περίοδος καθίζησης, ή βύθισης, στο μικρό νησί της Νέας Καμένης στο κέντρο της βυθισμένης καλδέρας.
Η τελευταία φορά που εξερράγη το ηφαίστειο ήταν το 1950. Αυτή ήταν μια σχετικά μικρή έκρηξη, η οποία παρήγαγε έναν θόλο λάβας και σύννεφα τέφρας που υψώθηκαν αρκετές εκατοντάδες μέτρα στον ουρανό. Μια έκρηξη το 726 μ.Χ. φέρεται να προκάλεσε βρασμό της θάλασσας και να έστειλε κομμάτια ελαφρόπετρας να πετάξουν 400 χιλιόμετρα μακριά. Το ηφαίστειο έχει προκαλέσει αναταραχές εδώ και πολύ καιρό: Μια μελέτη του 2024 διαπίστωσε ότι ξέσπασε πριν από περισσότερο από μισό εκατομμύριο χρόνια, εκτοξεύοντας 90 κυβικά χιλιόμετρα βράχου και τέφρας.
Οι επιστήμονες δεν αναμένουν ότι η σημερινή αναταραχή θα οδηγήσει σε μια τόσο δραματική έκρηξη. «Αυτό που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε είναι ότι το ηφαίστειο της Σαντορίνης παράγει πολύ μεγάλες εκρήξεις κάθε 20.000 χρόνια», δήλωσε ο Ευθύμιος Λέκκας, σεισμολόγος και επικεφαλής της επιτροπής επιστημονικής παρακολούθησης του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου, στην ΕΡΤ την Πέμπτη 30 Ιανουαρίου. «Έχουν περάσει 3.000 χρόνια από την τελευταία έκρηξη, οπότε έχουμε πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα μπροστά μας μέχρι να αντιμετωπίσουμε μια μεγάλη έκρηξη».
Πάντως, με αυτά που έχουμε ζήσει τα τελευταία χρόνια, τίποτα δεν θα μας κάνει εντύπωση…
