Το Stonehenge βρίσκεται περίπου 150 χιλιόμετρα δυτικά του Λονδίνου και είναι ένα από τα πιο διάσημα και μυστηριώδη προϊστορικά μνημεία του κόσμου. Χτισμένο περίπου την ίδια εποχή με τη Μεγάλη Πυραμίδα της Αιγύπτου, αυτό το σύμπλεγμα από γιγάντιες πέτρες, μερικές από τις οποίες ζυγίζουν έως και 30 τόνους, γοητεύει τους αρχαιολόγους και τους ιστορικούς για περισσότερα από χίλια χρόνια.
Πριν από περίπου 5.000 χρόνια, ορισμένοι Ευρωπαίοι άρχισαν να χτίζουν τελετουργικά μνημεία που περιβάλλονται από στρογγυλές ή ωοειδείς τάφρους, τα ερείπια των οποίων έχουν βρεθεί στη Γαλλία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Το Stonehenge της Αγγλίας είναι το πιο γνωστό από αυτά, αποτελούμενο από ομόκεντρους κύκλους από μεγάλους ψαμμίτες γεμάτους με πυρίτιο που ονομάζονται “sarsens” καθώς και από bluestones, ένα πυριγενές πέτρωμα που βρέθηκε στην Ουαλία. Οι πλάκες κατασκευάστηκαν έτσι ώστε να ενώνονται απρόσκοπτα μεταξύ τους και είναι τοποθετημένες συμμετρικά γύρω από έναν άξονα που εκτείνεται από τα νοτιοδυτικά προς τα βορειοανατολικά.
Οι επιστήμονες δεν είναι ακόμη απολύτως σίγουροι για το πώς βρέθηκαν εκεί οι πέτρες, ειδικά αυτές που προήλθαν από τόσο μακρινές περιοχές όπως η Ουαλία και η Σκωτία. Ένας πρώιμος ιστορικός, ο Geoffrey of Monmouth, πρότεινε ότι ο μάγος Μέρλιν τις πέταξε εκεί με μαγικό τρόπο. Άλλοι πρότειναν ότι ήταν γίγαντες ή ακόμη και εξωγήινοι.
Σήμερα, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι πέτρες μεταφέρθηκαν κατά τη διάρκεια εκατοντάδων ετών σε τεράστιους ξύλινους κυλίνδρους και στη συνέχεια φορτώθηκαν σε σχεδίες. Μόλις έφτασαν στο σημείο, οι εργάτες πιθανότατα τις στήριζαν χρησιμοποιώντας ράμπες και τροχαλίες ή τις έβαζαν στη θέση τους χρησιμοποιώντας μοχλούς και συσσωρευμένες πέτρες. Οι άνθρωποι συγκεντρώνονταν ανάμεσα στις πέτρες μέχρι περίπου το 1500 π.Χ., όταν η επιρροή του Stonehenge μειώθηκε και ο χώρος έπαψε να χρησιμοποιείται.
Οι θεωρίες σχετικά με την προέλευση και τους δημιουργούς του μνημείου ανάγονται σε χιλιετίες. Ο Inigo Jones, αρχιτέκτονας που ερεύνησε την τοποθεσία τη δεκαετία του 1620, ήταν πεπεισμένος ότι είχε κατασκευαστεί από τους Ρωμαίους. Άλλοι υποστήριξαν ότι χτίστηκε ως τόπος λατρείας από τους Δρυίδες, μέλη μιας πρώιμης πολυθεϊστικής κελτικής θρησκείας.
Η σύγχρονη χρονολόγηση με άνθρακα ανέτρεψε αυτή τη θεωρία, δείχνοντας ότι οι πέτρες προϋπήρχαν της άφιξης των Δρυίδων κατά χιλιάδες χρόνια. Η τεχνική αποκάλυψε επίσης ότι οι ταφές γίνονταν εκεί για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ό,τι πιστευόταν προηγουμένως, οδηγώντας ορισμένους στο συμπέρασμα ότι επρόκειτο κυρίως για νεκροταφείο.
Άλλοι μελετητές έχουν επικεντρωθεί στην ιδιαίτερη ακουστική του Stonehenge (οι ήχοι αντηχούν από τους βράχους όπως θα έκαναν σε μια αίθουσα συναυλιών), καθώς και στα αστρονομικά χαρακτηριστικά του. Επειδή οι πέτρες ευθυγραμμίζονται με τον ανατέλλοντα Ήλιο του καλοκαιριού και τον δύοντα Ήλιο του χειμώνα, ορισμένοι πιστεύουν ότι μπορεί να ήταν ένας αρχαίος ηλιακός ναός, ημερολόγιο ή ακόμη και κάποιο είδος νεολιθικού αστρονομικού υπολογιστή.
Οι επιστημονικές εξελίξεις, όπως η ραδιοχρονολόγηση και η ανάλυση DNA, βοηθούν τους ερευνητές να κατανοήσουν ακόμη περισσότερα για τους ανθρώπους που έχτισαν και χρησιμοποίησαν το Stonehenge κατά τη διάρκεια των χιλιετιών.
Πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι επισκέπτονται τις πέτρες κάθε χρόνο, από εκείνους που γλέντησαν εκεί κατά τη διάρκεια του Stonehenge Free Festival μέχρι τους «σύγχρονους δρυίδες» που γιορτάζουν εκεί κάθε χρόνο τα ηλιοστάσια.
Όποια και αν ήταν η πρόθεση των αρχικών κατασκευαστών του χώρου, η ανθρωπότητα συνεχίζει να βρίσκει λόγους να συγκεντρώνεται στη σκιά των τεράστιων λίθων και να θαυμάζει τα μυστήρια του Σύμπαντος.
