Η ασπαρτάμη έχει από καιρό προωθηθεί στην αγορά ως εναλλακτική λύση στη ζάχαρη σε δημοφιλή προϊόντα διατροφής, από τα αναψυκτικά διαίτης με μηδενικές θερμίδες έως το ζελέ χωρίς ζάχαρη. Είχε επίσης μια αρκετά κακή φήμη, και το τεχνητό γλυκαντικό έχει τώρα συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικού επεισοδίου σε ποντίκια. Τι ισχύει, όμως, για τους ανθρώπους;
Μια μελέτη από συγγραφείς ειδικούς σε θέματα καρδιαγγειακής υγείας και κλινικούς γιατρούς στην Κίνα, τη Σουηδία και τις ΗΠΑ, δείχνει ότι η κατανάλωση ασπαρτάμης μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην αγγειακή υγεία.
Για 12 εβδομάδες, οι ερευνητές χορήγησαν σε ποντίκια καθημερινές δόσεις τροφής που περιείχαν την ίδια ποσότητα ασπαρτάμης που θα βρίσκατε σε τρία κουτάκια αναψυκτικών διαίτης. Τα ποντίκια αυτά ανέπτυξαν μεγαλύτερες και πιο λιπαρές πλάκες στις αρτηρίες τους σε σύγκριση με ποντίκια των οποίων η διατροφή δεν περιλάμβανε το γλυκαντικό. Η πειραματική ομάδα εμφάνισε επίσης υψηλότερα επίπεδα φλεγμονής, η οποία σχετίζεται με καρδιαγγειακές παθήσεις.
Πιο συγκεκριμένα, διαπίστωσαν ότι η ασπαρτάμη μπορεί να προκαλέσει αύξηση των επιπέδων ινσουλίνης, η οποία με τη σειρά της συμβάλλει στην αθηροσκλήρωση, μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από τη συσσώρευση λιπαρών πλακών στις αρτηρίες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ασπαρτάμη έχει συνδεθεί στο παρελθόν με καρδιαγγειακές παθήσεις, καθώς και με καρκίνο, διαταραχές της μνήμης και καταστάσεις που μοιάζουν με άγχος, αλλά η νέα αυτή έρευνα εντόπισε τον υπεύθυνο μηχανισμό. Ένα ανοσοποιητικό σήμα που ονομάζεται CX3CL1 και γίνεται ιδιαίτερα ενεργό υπό τη διέγερση της ινσουλίνης. Το CX3CL1 δρα σαν δόλωμα, πιάνοντας τα κύτταρα του ανοσοποιητικού που περνούν από δίπλα του, τα οποία στη συνέχεια πυροδοτούν τη φλεγμονή των αιμοφόρων αγγείων και προκαλούν καρδιακά προβλήματα.
Θα πρέπει επομένως να ανησυχείτε για τη συνήθειά σας να καταναλώνετε αναψυκτικά διαίτης; Όχι τόσο γρήγορα, λέει ένας ειδικός που δεν σχετίζεται με αυτή τη μελέτη. Ο Dr. Ian Musgrave, ανώτερος λέκτορας στον Τομέα Φαρμακολογίας του Πανεπιστημίου της Αδελαΐδας, θεωρεί ότι τα ευρήματα αυτής της μελέτης μπορεί να μην έχουν άμεση σχέση με τους ανθρώπους.
Η μελέτη αυτή έγινε σε ποντίκια που είχαν τροποποιηθεί γενετικά ώστε να στερούνται έναν βασικό μεταφορέα λιπιδίων και στη συνέχεια τρέφονταν με δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά για να διεγείρουν τον σχηματισμό λιπαρών πλακών στα αιμοφόρα αγγεία τους. Αν και τα πειράματα αυτά είναι εντυπωσιακά, η σημασία τους για τον άνθρωπο δεν είναι ξεκάθαρη. Τα γενετικά τροποποιημένα ποντίκια σε μια δίαιτα ειδικά σχεδιασμένη για να επιταχύνει τον σχηματισμό πλακών είναι απίθανο να αναπαράγουν τη βιολογία και τη διατροφική κατάσταση των περισσότερων ανθρώπων.
Είναι σημαντικό ότι στα πειράματα με τα αιμοφόρα αγγεία δεν μελετήθηκαν οι επιπτώσεις μιας ισοδύναμης δόσης ζάχαρης, ούτε η επίδραση της μείωσης της πρόσληψης θερμίδων από την ποσότητα ασπαρτάμης που καταναλώνεται. Αν και η μελέτη μπορεί να μας έδωσε έναν νέο στόχο για την αντιμετώπιση της συσσώρευσης πλάκας σε ένα από τα φλεγμονώδη μόρια του οργανισμού, δεν υποδηλώνει ότι οι άνθρωποι πρέπει να εγκαταλείψουν τα τεχνητά γλυκαντικά στα ποτά τους.
Άλλοι, όπως ο ανώτερος λέκτορας Dr. Yutang Wang από το Πανεπιστήμιο Federation της Αυστραλίας και ο καθηγητής Mark L Wahlqvist AO, επικεφαλής της Ιατρικής του Πανεπιστημίου Monash και του Ιατρικού Κέντρου Monash, πιστεύουν ότι πρόκειται για μια ακόμη κρίσιμη προειδοποίηση για τις πιθανές βλαβερές συνέπειες των τεχνητών γλυκαντικών ουσιών. Dr. Wang σημείωσε ότι:
Προσθέτει βαρύτητα στον αυξανόμενο όγκο ερευνών που προτρέπουν σε προσοχή. Ίσως ήρθε η ώρα να επανεξετάσουμε την κατανάλωσή μας σε προϊόντα με τεχνητά γλυκαντικά. Η μείωση της πρόσληψής τους θα μπορούσε να είναι ένα απλό αλλά ισχυρό βήμα για την προστασία μας από καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά επεισόδια.
Αυτό είναι ένα συναίσθημα που συμμερίζονται οι ερευνητές. «Τα τεχνητά γλυκαντικά έχουν διεισδύσει σχεδόν σε όλα τα είδη τροφίμων, οπότε πρέπει να γνωρίζουμε τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία», δήλωσε ο Yihao Cao από το Ινστιτούτο Καρολίνσκα και συγγραφέας της μελέτης. Για το σκοπό αυτό, η ομάδα σκοπεύει να επαληθεύσει τα ευρήματά της σε ανθρώπους.
Υπάρχει και ένα θετικό στοιχείο: οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όταν εξάλειψαν τους υποδοχείς του ανοσοποιητικού σήματος CX3CL1 στα ποντίκια στα οποία πειραματίστηκαν, διαπίστωσαν ότι η πλάκα δεν συσσωρεύτηκε και δεν έφραξε τις αρτηρίες τους. Αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί μια οδός για τη θεραπεία χρόνιων παθήσεων που προέρχονται από φλεγμονή των αιμοφόρων αγγείων, όπως το εγκεφαλικό επεισόδιο, η αρθρίτιδα και ο διαβήτης.
[via]
