Σε μια περίοδο εντυπωσιακής επιστημονικής δραστηριότητας έχει εισέλθει το Perseverance rover της NASA, καθώς συνεχίζει τις έρευνές του στην επιφάνεια του Άρη. Από τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν έφτασε στη δυτική πλευρά του κρατήρα Jezero, το ρομποτικό όχημα έχει επικεντρωθεί στη μελέτη της περιοχής Witch Hazel Hill, μιας απότομης και γεωλογικά πολυεπίπεδης πλαγιάς που αποκαλύπτει ενδείξεις για ένα αρχαίο, πιο υγρό και πιθανώς κατοικήσιμο παρελθόν του Κόκκινου Πλανήτη.
Μέσα σε μόλις τέσσερις μήνες, το Perseverance έχει καταφέρει να συλλέξει δείγματα από πέντε διαφορετικά πετρώματα, να πραγματοποιήσει αναλύσεις σε άλλα επτά και να χρησιμοποιήσει το laser του για εξ αποστάσεως μελέτη 83 πετρωμάτων. Πρόκειται για τον υψηλότερο ρυθμό συλλογής επιστημονικών δεδομένων από τότε που το ρόβερ προσεδαφίστηκε στον Άρη πριν από τέσσερα χρόνια.
Η αποστολή του Perseverance είναι κομβικής σημασίας για τη NASA, καθώς επικεντρώνεται στην αναζήτηση στοιχείων για αρχαία ζωή στον Άρη, διερευνώντας αποξηραμένες κοίτες ποταμών και λίμνες που κάποτε ίσως φιλοξενούσαν μικροβιακή ζωή.
Ξεχωριστή θέση ανάμεσα στα πρόσφατα ευρήματα έχει το δείγμα που ονομάστηκε Silver Mountain. Πρόκειται για το πρώτο δείγμα που συλλέχθηκε από την άκρη του κρατήρα Jezero και σύμφωνα με τους επιστήμονες, αποτελεί «μοναδικό γεωλογικό θησαυρό». Η ηλικία του εκτιμάται σε τουλάχιστον 3,9 δισεκατομμύρια χρόνια, τοποθετώντας το στη Νοαχική περίοδο, μια αρχαία εποχή του Άρη κατά την οποία έντονοι βομβαρδισμοί από μετεωρίτες διαμόρφωσαν τους έντονους κρατήρες στην επιφάνεια του πλανήτη.
Σύμφωνα με ανάρτηση στον επίσημο λογαριασμό του ρόβερ στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter), το δείγμα Silver Mountain παρουσιάζει υφές και χαρακτηριστικά που δεν έχουν παρατηρηθεί ξανά στα έως τώρα ευρήματα, ενισχύοντας τη θεωρία πως η περιοχή κρύβει γεωλογικές πληροφορίες άνευ προηγουμένου.
Διαβάστε επίσης
Εξίσου εντυπωσιακή ήταν η ανακάλυψη ενός πετρώματος πλούσιου σε ορυκτά σερπεντίνης, τα οποία στη Γη σχηματίζονται όταν το νερό αλληλεπιδρά με ηφαιστειογενή πετρώματα. Η διαδικασία αυτή μπορεί, σύμφωνα με τους γεωεπιστήμονες, να παράγει υδρογόνο — ένα στοιχείο που στη Γη αποτελεί βασική πηγή ενέργειας για μικροβιακή ζωή. Η εύρεση ενός τέτοιου πετρώματος στον Άρη ενισχύει τα σενάρια που θέλουν τον πλανήτη να είχε κάποτε τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη ζωής.
Όλα αυτά τα δείγματα προστίθενται σε μια ήδη σημαντική συλλογή που έχει συγκεντρώσει το Perseverance, με στόχο να μεταφερθούν μελλοντικά στη Γη για εκτενέστερη ανάλυση στα πιο προηγμένα εργαστήρια του πλανήτη μας.
Ωστόσο, το μεγάλο στοίχημα για τη NASA παραμένει η υλοποίηση της αποστολής Mars Sample Return, δηλαδή της επιστροφής των πολύτιμων δειγμάτων στη Γη. Το φιλόδοξο αυτό σχέδιο έχει βρεθεί αντιμέτωπο με σοβαρά εμπόδια, τόσο τεχνικά, όσο και οικονομικά και χρονοδιαγραμματικά. Το κόστος της αποστολής έχει εκτιναχθεί στα 10,2 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ η επιστροφή των δειγμάτων δεν αναμένεται πριν από το 2040.
Η NASA βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε φάση αναθεώρησης του αρχικού σχεδίου, με σκοπό να εντοπίσει πιο οικονομικές και ταχύτερες εναλλακτικές λύσεις. Έχει ήδη απευθύνει πρόσκληση για νέες προτάσεις από τη βιομηχανία και τον ακαδημαϊκό χώρο, προσδοκώντας καινοτόμες προσεγγίσεις που θα διασφαλίσουν την επιτυχία της αποστολής χωρίς υπερβάσεις στον προϋπολογισμό. Η τελική απόφαση για τη νέα στρατηγική αναμένεται έως τα μέσα του 2026.
Παρά τις αβεβαιότητες γύρω από την επιστροφή των δειγμάτων, η δουλειά του Perseverance στον Άρη αποδίδει ήδη καρπούς, προσφέροντας πολύτιμα στοιχεία για το παρελθόν του πλανήτη. Οι ανακαλύψεις στον κρατήρα Jezero και ιδιαίτερα στην περιοχή Witch Hazel Hill αποκαλύπτουν ένα τοπίο που κάποτε ήταν γεμάτο γεωλογική δραστηριότητα και πιθανώς νερό — τις βασικές προϋποθέσεις για την ύπαρξη ζωής.
Η αποστολή του ρόβερ μπορεί να διαρκέσει χρόνια ακόμα, αλλά ήδη καταφέρνει να γράψει ιστορία, ανοίγοντας νέους ορίζοντες για τη διαστημική εξερεύνηση και φέρνοντάς μας πιο κοντά στην απάντηση του διαχρονικού ερωτήματος: Υπήρξε ποτέ ζωή στον Άρη;
[via]
